نمای ساختمان خود نشان‏ دهنده و نمادی از فرم، سبک، و نشان تجاری ساختمان است؛ اما علاوه بر آن، برای دستیابی به چشم ‏انداز مورد نظر معمار، مهندس نما باید در طرحی که ارائه می‏کند، بسیاری از عوامل دیگر مانند قابلیت ساخت، نگهداری و تعمیر، چرخه زندگی و طول عمر، پایداری و ایمنی را نیز در نظر بگیرد.

یک مهندس نما به طور قطع در علوم مختلف سر رشته دارد و باید از دانش کافی در زمینه معماری، مصالح، فیزیک و مهندسی سازه برخوردار باشد. با پیشرفت و تحول در طراحی پوسته نماهای معاصر و تغییر در استانداردهای مربوط به ساختمان، مهندس طراح نما برای دستیابی موفقیت‏ آمیز به فرم و عملکرد در کنار یکدیگر، با چالش‏ های بیشتری رو به رو است.

دست یافتن به چشم ‏انداز مورد نظر معمار در نما

طرح نمای ساختمان به خودی خود مشخص می‏ کند که برای ساخت آن چه متدولوژی‏ های ساختی باید به کار گرفته شوند؛ و این به نوبه خود، بر روی شیوه‏ های نگهداری و طول عمر پوسته ساختمانی تاثیر خواهد گذاشت. این موضوع، به خصوص در بخش‎های خرده‏ فروشی و بخش ‏های مرتبط با خدمات میزبانی و اقامت که برای انتقال پیام برند تجاری خود به مشتریان بر نماهای ساختمانی تکیه دارند و از آن به عنوان پلت‏فرمی برای تبلیغات بهره می‏گیرند – چه با کمک نورپردازی‏ های پویای LED و چه با استفاده از فن‏آوری نمایش ویدئو روی دیوار- حائز اهمیت است. در چنین شرایطی، اگر فرایند طراحی در همان ابتدا با دقت کافی مورد توجه قرار نگیرد، منجر به افزایش هزینه‏ ها در آینده نزدیک خواهد شد. بدین ترتیب به منظور انتقال مناسب و پیوسته پیام‏ ها و مفاهیم از طریق نما، نتایجی که طراحی بر نگهداری و چرخه زندگی این بخش از ساختمان می‏گذارد باید به خوبی درک شده، و برنامه‏ ریزی‏ های لازم در مورد آن صورت بگیرد.

ملاحظات زیست محیطی نیز با تاثیر قابل ملاحظه‏ ای که می‏توانند بر نما داشته باشند عامل مهم دیگری هستند که باید در فرآیند طراحی و ساخت و ساز به آن‏ها توجه نمود. ویژگی‏ های پایدار می‏توانند هر چیزی را شامل شوند؛ از وسایل و تجهیزات سایه‏ انداز خورشیدی گرفته تا پنل‏ های شیشه‏ ای پیشرفته، که می‏توانند علاوه بر بهبود آسایش و راحتی مصرف‏ کنندگان، به طور بالقوه هزینه‏ های جاری را کم کنند، میزان کربن منتشر شده در هوا را تا حدی که در اهداف تعیین شده توسط دولت‏ها مشخص شده است کاهش دهند و با رعایت استانداردهای BREEAM (مترجم: روش ارزیابی زیست محیطی موسسه پژوهشی ساخت و ساز؛ روش و استاندارد ارزشیابی کیفیت ساختمان از دیدگاه پایداری و مصرف انرژی است. این استاندارد پرکاربردترین و طولانی‏ ترین روش تدوین شده است که توسط۵۰ کشور به رسمیت شمرده شده و مورد استفاده قرار می‏گیرد)، امکان بهره ‏وری از ساختمان در آینده را نیز محقق سازند.


 

آینده‏ نگری و تضمین کارایی طولانی مدت محصول

از سال ۱۹۹۴، و بر اساس قوانین «ساخت و ساز، طراحی و مدیریت» (CDM) تصویب شده در همین سال، لازم است تمامی ساختمان‏ های جدید و مرمت شده از یک راهنمای نگهداری که هماهنگ با این قوانین تنظیم شده است برخوردار باشند. هدف اصلی این قوانین عبارتند از «ارتقای مدیریت و هماهنگی کلی سلامت، ایمنی، و آسایش انسان، در سرتاسر مراحل ساخت و ساز».

با پیشرفت‏ های صورت گرفته در طراحی و سیستم‏ های مربوط به نمای بنا، در حال حاضر نیاز به داشتن آینده‏ نگری و تضمین کارایی طولانی مدت شرایط و ویژگی‏های ساختمان‏ های ما بیش از پیش به چشم می‏خورد؛ ملاحظات اساسی و مهمی که در این زمینه و در نگهداری و چرخه زندگی ساختمان باید به آن‏ها توجه نمود عبارتند از:

  • انتخاب مصالح به منظور تامین اهداف زیبایی‏ شناسی، عملکردی، و نگهداری و تعمیر
  • انتخاب تکنیک‏ های ساخت پوسته نما و درک درست تاثیر آن بر روی طول عمر خدمات، و فرایند نگهداری و تعمیر
  • تعیین مشخصات شیشه‏ ها و اجرای پنل‏ های شیشه ‏ای و چگونگی کنترل نور خورشید برای بهبود آسایش و راحتی استفاده‏ کنندگان از ساختمان، ارتقای طول عمر خدمات، و فرایند نگهداری و تعمیر
  • تعیین مشخصات دیوارهای پوششی و اجرای آن‏ها، که توجه به عملکرد حرارتی و ریسک میعان و تولید قطرات آب و خوردگی، و به تبع آن اثرگذاری بر روی طول عمر خدمات و فرایند نگهداری و تعمیر را شامل می‏شود
  • تعیین نیازمندی‏ های لازم در تدوین برنامه مربوط به تامین دسترسی به نمای ساختمان برای فرایند نگهداری و تعمیر

نمای کرتین وال- پروژه آلتون مشهد- آلومینیوم شیشه تهران

باید توجه داشت که نگهداری از نمای ساختمان، برای هر یک از بناهای تازه ساخته شده یا بناهای موجود ریسک‏ های مخصوص به خود را به همراه داشته و باید در هر شرایطی، قوانین و دستورالعمل‏ های مطابق با آن مد نظر مهندس نما قرار گیرد. تفاوت اصلی میان آن‏ها این است که برای مرمت ساختمان ‏های موجود، در درجه اول بررسی جامع شرایط نمای بنا از اهمیت زیادی برخوردار است. درک درست شرایط موجود یک نما، بر روی ارائه طرح پیشنهادی یا انتخاب مصالح توسط مهندس نما تاثیر به سزایی دارد. نظارت بر مهارت نیروی کار در طول عملیات ساخت و ساز، و تعریف و به کارگیری یک سیستم نگهداری و تعمیر در همان مراحل اولیه پروژه، منجر به دفع بی درنگ ریسک‏ های احتمالی به عنوان بخشی از فرایند برنامه‏ ریزی شده می‏شود و هزینه‏ های عملیات را نیز کاهش می‏ دهد.